Keçe koyun yününün bazı işlemlerden geçirilerek sıkılaştırılması ile elde edilen dokusuz örgüsüz bir kumaştır. Bileşeni tamamen koyun yünüdür, yünün sıkılaştırılması ile keçe oluşur ve bu keçeden ihtiyaca göre tekstil ürünleri oluşturulur. Örneğin minder yapmak için kalın keçe oluşturulması gereklidir bu yüzden minder yapımı için daha fazla yün konulur ve bu şekilde keçenin kalın olması sağlanır, örneğin yelek yapılacaksa keçenin ince olması gereklidir bu yüzden keçenin ince olması için daha az yün konulur ve bu şekilde ince keçe elde edilir ve bu keçeden yelek , aba gibi giysiler yapılır. Tamamen ihtiyaca bağlı olarak kalınlık belirlenir.
Keçe yapımı yün oluşturma aşamalarını saymazsak 3 aşamadan oluşur,bunlar; yün bir hasır üzerine serilir dövülmesi ile keçenin ilk keçeleşmesi aşaması, daha önce kenarların düzeltilerek ve boşlukların yün takviyesi sağlanarak eksik yerlere yün konulması ve ardından tekrar dövülmesi ve ardından son aşamada ise sıcak sabunlu su sürülerek yüzeyin tamamen düzleştirilmesidir.
keçeleşme işlemi sonrası yün
Keçeler motifsiz yapılabileceği gibi motifle süslenerek de yapılabilir motifler için yine renklendirilmiş koyun yünleri kullanılır. Yün yayılmadan önce motifler hasıra yapılır ve sonrasında yün dökülür bundan sonra ise motifli halı oluşturulur.
Yukarıda gördüğünüz gibi motiflerle süslenmiş koyun yünü keçe,
Koyun yünü keçe yapım aşamaları genellikle şu şekildedir:
1. Malzemelerin Hazırlanması
- Yün Seçimi: Doğal koyun yünü tercih edilir. Renk ve kalınlık açısından uygun yünler seçilir.
- Temizlik: Yün, kir ve yağlardan arındırılmalıdır. Su ve sabun kullanarak yıkanabilir.
2. Yünün Kılınması
- Yün, liflerinin açılması için elle ya da bir çatal ile karıştırılır. Bu aşama yünün daha homojen ve sıkı olmasını sağlar.
3. İlk Tabakanın Hazırlanması
- Yün, düz bir yüzey üzerine yerleştirilir. Lifler, farklı yönlerde yerleştirilerek tabaka oluşturulur. Tabaka kalınlığı istenilen sonuca bağlı olarak değişir.
4. Su ve Sabun Ekleme
- Hazırlanan yün tabakasına ılık su ve sabun (genellikle zeytinyağı sabunu) eklenir. Bu, keçe yapımında önemli bir adımdır çünkü su ve sabun, yün liflerinin birbirine yapışmasını sağlar.
5. Hafifçe Bastırma
- Yün tabakası, hafifçe bastırılarak su ve sabunun yüne nüfuz etmesi sağlanır. Bu aşamada yün lifleri, birbirine yapışmaya başlar.
6. Sıkılaştırma ve Şekil Verme
- Yün tabakasına daha fazla su eklenerek, parmaklarla ya da bir rulo yardımıyla ovalanır. Bu aşama, keçe dokusunun sıkılaşmasını sağlar. Şekil vermek isteniyorsa, bu aşamada istenilen form verilmelidir.
7. Yıkama ve Durulama
- Yün keçe yeterince sıkılaştıktan sonra, ılık suyla durulanır. Sabunun tamamen çıkması için su birkaç kez değiştirilir.
8. Kuruma
- Keçe, düz bir yüzeyde ya da asarak kurutulur. Doğal olarak kuruması için beklenmelidir.
9. Son İşlemler
- Kuruduktan sonra, istenirse keçe çeşitli şekillerde kesilebilir veya dikilebilir. Renk eklemek isterseniz, doğal boyalar kullanılabilir.
Bu aşamalar, temel keçe yapımını kapsamaktadır. Yaratıcılığınızı kullanarak farklı desenler ve formlar oluşturabilirsiniz!
